مشورت در امور
حضرت بهاءالله:
1 – " قد كتب الله على كلّ مدينة أن يجعلوا فيها بيت العدل ويجتمع فيه النّفوس على عدد البهآء وإن ازداد لا بأس ويرون كأنّهم يدخلون محضر الله العليّ الأعلى ويرون من لا يرى وينبغي لهم أن يكونوا أمنآء الرّحمن بين الإمكان ووكلآء الله لمن على الأرض كلّها ويشاوروا في مصالح العباد لوجه الله كما يشاورون في أمورهم ويختاروا ما هو المختار كذلك حكم ربّكم العزيز الغفّار "
(كتاب اقدس – بند 30)
2 – " سؤال : در باره مشورت. جواب : اگر در نفوس مجتمعه اولی اختلاف حاصل نفوس جديده ضمّ نمائيد و بعد بحکم قرعه به عدد اسم اعظم يا اقل يا اکثر از آن انتخاب نمائيد و مجدّد مشورت ما ظهر منه هو المطاع و اگر هم اختلاف شد زيّن الإثنين بالثّلاث و خُذ الأقوی إنّه يهدي من يشآء إلی سوآء الصّراط " (رساله سؤال و جواب، 99)
3 - " وما ذکرت في المشاورة إنّا جعلناها مرقاة لسماء الفوز و الفلاح طوبی لآخذي زمامها و حافظي مقامها. صعود به آسمان امن و امان به مرقات مشورت معلّق .إن شاء اللّه در جميع احوال اهل اللّه باو متمسّک باشند ... شاوروا في الأمور متوکّلين علی اللّه المهيمن القيّوم " . (ص ٤٠٩ ج ٣ امرو خلق)
4 - " حضرت موجود ميفرمايد آسمان حکمت الهی بدو نيّر روشن و منير مشورت و شفقت . در جميع امور به مشورت متمسّک شويد چه که اوست سراج هدايت . راه نمايد و آگاهی عطا کند".
(لوح مبارک مقصود ص ١٠٢ مجموعه ای از الواح جمال اقدس ابهی)
5 - " مشورت بر آگاهی بيفزايد و ظنّ و گمان را بيقين تبديل نمايد. اوست سراج نورانی در عالم ظلمانی . راه نمايد و هدايت کند. از برای هر امری مقام کمال و بلوغ بوده و خواهد بود و بلوغ و ظهور خرد بمشورت ظاهر و هويدا".
(ص ٦٠ ج ٨ مائده آسمانی ط ١٢١ بديع)
6 - " ... اين امور بمشورت معلّق است و آنچه از مشورت اخيار ظاهر شود هو حکم اللّه المهيمن القيّوم "
(ص ١١٢ ج ٨ مائده آسمانی ط ١٢١)
7 - " اينکه درباره کسب و معاملات ذکر نمودی اين امور در کتاب الهی بمشورت معلّق شده . با نفوس مؤمنه مستقيمه مشورت نمائيد يعنی در کسب و اقتراف و امثال آن و آنچه ظاهر شود متوکّلا علی اللّه عمل کنيد . هذا حکم اللّه و هذا أمر اللّه طوبی لمن سمع و عملو ويل للغافلين " (ص ٤١١ ج ٣ امر و خلق)
حضرت عبدالبهاء:
1 – " هو الابهی ای جمع در امور جزئی و کلّی انسان بايد مشورت نمايد تا بآنچه موافق است اطّلاع يابد . شور سبب تبصّر در امور است و تعمّق در مسائل مجهول . انوار حقيقت از رخ اهل مشورت طالع گردد و معين حيات د رچمنستان حقيقت انسان جاری گردد . انوار عزّت قديمه بتابد و سدره وجود باثمار بديعه مزيّن شود ولی بايد اعضاء مشورت در نهايت محبّت و الفت و صداقت با يکديگر باشند. اصول مشورت از اعظم اساس الهی و بايد افراد ملّت در امور عاديه نيز شور نمايند ع ع ".
(ص ٤١٢ ج ٣ امر و خلق)
2 - " در خصوص مشورت مأمور بها سؤال نموده بوديد از مشورت مقصود آنست که آراء نفوس متعدّده البتّه بهتر از رأی واحد است نظير قوت نفوس کثيره البتّه اعظم از قوّت شخص واحد است لهذا شور مقبول درگاه کبريا مأمور به و آن از امور عاديّه شخصيّه گرفته تا امور کليّه عموميّه . مثلاشخصی را کاری در پيش البتّه اگر با بعضی اخوان مشورت کند البتّه تحرّی و کشف آنچه موافق است گردد و حقيقت حال واضح و آشکار شود و همچنين مافوق آن اگر اهل قريه ای بجهت امور خويش با يکديگر مشورت نمايند البتّه طريق صواب نمودار شود و همچنين هر صنف از اصناف مثلااهل صنعت در امور خويش با يکديگر مشورت نمايند و تجّار در مسائل تجاريّه مشورت کنند. خلاصه شور مقبول و محبوب درهر خصوص و امور ".
(ص ٣-٤١٢ ج ٣ امر و خلق)
3 - " ای احبّای الهی در امور مشورت نمائيد و از يکديگر رأی طلبيد آنچه که از شور د رآيد مجری داريد خواه موافق فکر و رأی شما باشد خواه نباشد زيرا معنی شور اينست که آنچه را اهل شور موافق بينند مجری دارند و حکمت را در جميع موارد ملاحظه داشته باشند زيرا حکمت از نصوص صريحه کتابست و عليکم التّحيّة والثّناء ع ع ". (ص ٢٢٧ گنجينه حدود و احکام)
4 - " در جميع امور جزئی و کلّي خويش شور نمائيد حتّی بجهت زراعت و صناعت و تجارت و کسب هر يک کرّات و مرّات مشاورت و معاونت نمائيد چه شور از اوامر الهيّه و سبب فتوح کلّی در امور است و جاذب عون و عنايت حقّ "
(ص ٤١٣ ج ٣ امرو خلق)
5 - " قضيّه مشورت در امور بسيار مهمّ و از اعظم وسائط راحت و سعادت نفوس . مثلانفسی چون در امر خويش حيران باشد و يا آنکه کاری و کسبی خواهد بايد احبّای الهی محفلی بيارايند و تدبيری در امر او بنمايند و او نيز بايد مجری دارد و همچنين در امور عموميّه چون مشکلی حاصل گردد و عسرتی روی دهد بايد عقلاء مجتمع گشته مشورت نمايند و تدبيری کنند بعد توکّل بحقّ کنند و تسليم تقدير شوند تا هر نوع جلوه گر گردد و پيش آيد و شبهه ای نيست که عون و عنايت حقّ دستگيری کند .مشورت از اوامر قطعيّه ربّ البريّه است ". (ص ٢٢٨ گنجينه حدود و احکام)
6 - " امور را جزئی و کلّی بمشورت قرار دهيد برای خويش بدون مشاورت ، در امر مهمّی مباشرت ننمائيد. درفکر يکديگر باشيد تمشيت امور يکديگر دهيد. غصّه يکديگر خوريد. افراد ملّت را محتاج مگذاريد. معاونت همديگر کنيد تاکّل متّحدا متّفقا حکم يک هيکل پيدا کنيد". (ص ٧٣منتخباتی از آثار مبارکه درباره تعليم و تربيت)
7 - " من هميشه ميخواهم به ميل و مشورت احبّا رفتار کنم مگر در امور بسيار مهمّی که صلاح امراللّه نباشد آنوقت لابدّم آنچه برای امر الهی مفيد است متمسّک ميشويم ". (ص ٤١٣ ج ٣ امر و خلق)
بیت العدل:
1 – " جمال اقدس ابهی امر مشورت را يکی از اصول اساسی آئين خود قرار داده و به مؤمنين می فرمايند : در جميع امور به مشورت متمسّک شويد چه که اوست سراج هدايت راه نمايد و آگاهی عطا کند . حضرت وليّ امراللّه امر مشورت را يکی از اصول محکمه نظم اداری بهائی محسوب فرمودهاند . جمال اقدس ابهی در رساله (سؤال و جواب) ، فقره ٩٩ طريقهای از مشاوره را بيان و در اتّخاذ تصميم اهميت حصول اتّفاق آراء را تأکيد نموده و می فرمايند که اگر اتّفاق آراء حاصل نشود، رأی اکثريّت قاطع است . بنا بر تصريح بيت العدل اعظم اين نحوه مشورت که در فقره فوق مذکور شده قبل از تأسيس محافل روحانی بوده و در پاسخ به سؤالی در باره امر مشورت نازل گرديده است . در عين حال بيت العدل اعظم تأييد نمودهاند که ايجاد محافل روحانی که همواره مرجع و مساعد احبّاء در امور است به هيچ وجه مانع از اين نمی شود که ياران از طريق مذکور در رساله (سؤال و جواب) نيز پيروی نمايند . لذا احبّاء در صورتی که مايل باشند می توانند از اين روش برای مشورت در مسائل شخصی استفاده کنند " (كتاب اقدس – شرح 52)