احكام و تعاليم فردى - فقر و غَنا - فقرا و اغنياء
فقر و غنا - فقرا و اغنياء
حضرت بهاءالله:
1 - " يا ابن الوجود أن يمسّک الفقر لا تحزن لأنّ سلطان الغنی ينزل عليک في مدی الأيّام ومن الذّلّة لا تخف لأنّ العزّة تصيبک في مدی الزّمان " (کلمات مکنونه عربي، 53)
2 - " يا ابن الإنسان أنفق مالي علی فقراتي لتنفق في السّماء من کنوز عزّ لا تفنی وخزائن مجد لا تبلی ولکن وعمري إنفاق الرّوح أجمل لو تشاهد بعيني " (کلمات مکنونه عربي، 57)
3 - " يا ابن الرّوح لا تفتخر علی المسکين بافتخار نفسک لأنّي أمشي قدّامه وأراک في سوء حالک وألعن عليک إلی الأبد " (کلمات مکنونه عربي، 25)
4 - " يا ابن الإنسان لا تحرم وجه عبدي إذا سألک في شيء لأنّ وجهه وجهي فاخجل منّي " (کلمات مکنونه عربي، 30)
5 - " لا تحرموا الفقراء عمّا أتاکم اللّه من فضله وإنّه يجزی المنفقين ما أنفقوا إنّه ما من إله إلّا هو له لخلق والأمر يعطي من يشاء ويمنع عمّن يشاء وإنّه لهو المعطي البادل العزيز الکريم " (سورة البيان، ص ١١٤ج ٤ آثار قلم اعلی)
6 - " أن يا ملأ الأغنياء إن رأيتم من فقير ذي متربة لا تفروا عنه ثم اقعدوا معه واستفسروا منه عمّا رشّح عليه من رشحات أبحر القضاء تاللّه في تلک الحالة يشهدنّکم أهل ملأ الأعلی ويصلّينّ عليکم ويستغفرنّ لکم ويذکرنّکم ويمجدنّکم بألسن مقدّس طاهر فصيح " (سورة البيان - ص ١١٥ ج ٤ آثار قلم اعلی)
7 - " خذوا الإعتدال هذا ما أمرکم به الغنيّ المتعال في کتاب کريم أن أنفقوا يا مظاهر هذا الإسم ومطالعه علی الّذين تجدونهم علی فقر مبين قل إيّاکم يا أهل الغنی أن يمنعکم لفظ المبين عن الإنفاق في سبيل اللّه ربّ العالمين قل لعمر اللّه لا يحتقر أحد بالفقر عند ربّه بل يزداد لو يجد من الصّابرين " (ص ١٦٠ ج ٣ امر و خلق)
8 - " لا تحرموا الفقراء عمّا أتاکم اللّه من فضله إنّه يعطيکم ضعف ما عندکم إنّه لهو المعطي الکريم "
(لوح ناپلئون ص ١١١ الواح ملوک)
9 - " يا ملأ الأغنياء إن رأيتم فقيرا لا تستکبروا عليه تفکّروا فيما خلقتم منه قد خلق کلّ من ماء مهين "
(لوح ناپلئون - ص ١١٢ الواح ملوک)
10 - " ای پسران تراب اغنيا را از ناله سحرگاهی فقرا اخبار کنيد که مبادا از غفلت بهلاکت افتند و از سدره دولت بی نصيب مانند . الکرم و‌الجود من خصالي فهنيئا لمن تزيّن بخصالي" (کلمات مکنونه فارسي، 49)
11 - " ای پسر کنيز من در فقر اضطراب نشايد و در غنا اطمينان نبايد هر فقری را غنا در پی و هر غنا را فنا از عقب ولکن فقر از ما سوی اللّه نعمتی است بزرگ حقير مشماريد زيرا که در غايت آن غنای باللّه رخ بگشايد و در اين مقام انتم الفقراء مستور و کلمه مبارکه و اللّه هو الغنّي چون صبح صادق از افق قلب عاشق ظاهر و باهر و هويد و آشکار شود و بر عرش غنا متمکّن گردد و مقرّ يابد " (کلمات مکنونه فارسي، 51)
12 - " ای مغروران باموال فانيه بدنيد که غنا سدّيست محکم ميان طالب و مطلوب و عاشق و معشوق . هرگز غنی بر مقرّ قرب وارد نشود و بمدينه رضا و تسليم در نيايد مگر قليلی . پس نيکوست حال آن غنی که غنا از ملکوت جاودانی منعش ننمايد و از دولت ابدی محرومش نگرداند . قسم باسم اعظم که نور آن غنی اهل آسمان را روشنی بخشد چنانچه شمس اهل زمين را " (کلمات مکنونه فارسي، 53)
13 - " ای اغنيای ارض فقراء امانت منند در ميان شما پس امانت مرا درست حفظ نمائيد و براحت نفس خود تمام نپردازيد "
(کلمات مکنونه فارسي، 54)
14 - " ای فرزند هوی از آلايش غنا پاک شو و با کمال آسايش در افلاک فقر قدم گذار تا خمر بقا از عين فنا بياشامی "
(کلمات مکنونه فارسي، 55)
15 - " و سالک بعد از ارتقای بمراتب بلند حيرت بوادی فقر حقيقی و فنای اصلی وارد شود و اين مرتبه مقام فنای از نفس و بقای باللّه است و فقر از خود و غنای بمقصود است و در اين مقام که ذکر فقر ميشود يعنی فقير است از آنچه در عالم خلق است و غنی است بآنچه در عوالم حقّ است " (رساله مبارکه هفت وادی - ص ١٢٩ ج ٣ آثار قلم اعلی)
16 - " ملاحظه ضعفاء لازم و اعانت فقراء از الزام امور لدی الغفور بوده و خواهد بود " (ص ٣٦٧ ج ٣ امر و خلق)
حضرت عبدالبهاء:
1 - " ای بنت ملکوت فقرا و ايتام و عجزه از هر طوائف و ملل را بسيار مکرّم داريد و بی نهايت رعايت کنيد . مانند خادم حقيقی خدمت نمائيد و آنانرا بزرگوار شمريد و خود را خادم ليل و نهار دانيد "
(ص ٦٢ ج ٢ منتخباتی از مکاتيب حضرت عبدالبهاء)
2 - " بشما نصيحت مينمايم که بفقراء مهربان باشيد محبّت نمائيد ، آنها را دستگيری کنيد زيرا فقراء دل شکسته اند . اگر شما ها بجهت اغنياء جان نثاری نمائيد گمان ميکنند مجبوری است ولی چون بفقراء محبّت کنيد از صميم قلب ممنون و خشنود ميشوند لهذا رعايت فقراء واجب است " (ص ٩ - ٢٥٨ ج ١ بدائع الآثار)
3 - " فقراء هر چند در پيش خلق ذليل هستند ولی عنداللّه عزيزند فقراء امانت خداوندند و کمک بآنها خيلی مقبول . مثل آن ميماند که انسان زمين تشنه را سيراب کند و يا آنکه داروئی اعظم به عليل بخشد " ٠
(از خطابه مبارک ص ٤ - ٣٥٣ گنجينه حدود و احکام)
4 - " فقير صابر بهتر از غنی شاکر است امّا فقير شاکر بهتر از فقير صابر است و بهتر از همه غنی منفق است که از امتحان خالص مانده و سبب آسايش نوع انسان گشته . با آنکه شکر سبب ازدياد نعمت است ولی کمال شکر بانفاق است و مقام انفاق اعظم مقامات . اينست که ميفرمايد لن تنالوا البِرّ حتّی تنفقوا ممّا تحبّون () "
(ص ١٨٥ ج ١ بدائع الآثار - () آيه ٨٦ سوره آل عمران)
5 - " اغنيا مواسات بفقرا کنند و انفاق بر فقراء نمايند ولی ميل و اختيار خويش نه آنکه فقراء اغنياء را اجبار نمايند "
(ص ٢٥٨ ج ٣ امر و خلق)
6 - " بايد قوانين و نظاماتی گذارد که جميع بشر براحت زندگانی کنند يعنی همچنانکه غنی در قصر خويش راحت دارد و بانواع موائد سفره او مزيّن است فقير نيز لانه و آشيانه داشته باشد گرسنه نماند تا جميع نوع انسان راحت يابند . امر تعديل معيشت بسيار مهمّ است و تا اين مسأله تحقّق نيابد سعادت برای عالم بشر ممکن نيست " (ص ٣٤٠ ج ٤ امر و خلق)
7 - " جايز نيست که بعضی در نهايت غنا باشند و بعضی در نهايت فقر . بايد اصلاح کرد و چنان قانونی گذاشت که از برای کلّ وسعت و رفاهيّت باشد نه يکی بفقر مبتلا و نه يکی نهايت غنا را داشته باشد مثلا شخصی غنی که منتهی غنا را دارد نگذارد شخص ديگر منتهی فقر را داشته باشد مراعات او را بکند تا او هم راحت باشد . اين را بايد بقوانين اجرا کرد "
(ص ٥ - ١٣٤ پيام ملکوت)
8 - " فقر و غنا هيچيک فی الحقيقه نه ممدوح و نه مذموم تا نتائج هر يک در هر شخص چه باشد بسا که فقر سبب غنای حقيقی گردد و بالعکس و بسا غناسبب حصول رضای الهی شود و بالعکس ..."
(ص ٧ - ٥٦ ج ٣ منتخباتی از مکاتيب حضرت عبدالبهاء)
9 - " عاقبت اهل ثروت حسرت اندر حسرت است مگر توانگری که در امور خيريّه گنج از آستين بيفشاند و در امور مبروره ثروت خويش را مبذول دارد . آن نفوس مبارکه چون کواکب لامعه از افق عزّت ابديّه بدرخشند "
(ص ٢٤٥ ج ٥ مائده آسمانی ط ١٢٩ بديع)
حضرت ولی امر الله:
1 - " ثالث حسن سلوک و مماشات اغنياست و خضوع بزرگان نسبت بعموم خصوصا با فقراء که گفته‌اند تواضع ز گردن فرازان نکوست . نه تنها ترک تکبّر و تفاخر بلکه فقرا و ضعفا را امانت حقّ دانند و امانت الهيّه را محفوظ و مسرور دارند نه آنکه بآرايش مزيد حسرت و ملال آنان گردند . وقتی عاالم انسانی رو بترقّی شايسته نهد که رؤسای دنيا در نهايت سادگی زندگی نمايند چندانکه آن طرز زندگی برای عموم رعايا نيز سهل الحصول شود و فقرا را مسرور نمايد نه ملول زيرا زندگی ساده و ترک تکبّر و آرايش هر صعوبتی را سهولت بخشد و ظلم و اعتساف را بعدل و انصاف مبدّل کند و عالم را از احتياجات شديده برهاند . پس سزاوار آن است که احبّای حقّ فعلا سرمشق ديگران شوند و جدّا بر تعديل اوضاع زندگی برخيزند "
(ص ٦٨ ج ٣ توقيعات مبارکه - ٤٨ - ١٩٢٢)
2 - " و نيز از وظايف محفل اعانه و دستگيری ضعفا و عجزا و فقرا و ايتام و ارامل از يار و اغيار است "
(ص ١٢٨ ج ١ توقيعات مبارکه)
3 - " در خطاب بمحفل روحانی ميفرمايند : " بايد دقيقه ای در تفقّد و ملاطفت و مساعدت و رسيدگی باحوال منکوبين و مظلومين و عجزاء و محتاجين از يار و اغيار اهمال ننمايند و غفلت نکنند "
(ص ١٨١ ج ١ توقيعات مبارکه ٢٦ - ١٩٢٢ بديع )