… سفری به اقليم فرنگ شد ايّامی درنگ گشت آهنگی بلند…

٤٩

… سفری به اقليم فرنگ شد ايّامی درنگ گشت آهنگی بلند شد محافل عظمی تشکيل گشت نطقهای متعدّد شد تأثيری عجيب نمود حتّی در کليساها يعنی خود کشيشها دعوت نمودند صراحةً مسئله حلول و قلب ماهيّت قديم به حدوث و حدوث به قدم به براهين ساطعه و دلائل لامعه تزييف و ابطال گشت و ابداً معارضی نبود. باری ای کاش حاضر بودی و ملاحظه ميکردی که پروفسرها و فلاسفه اوروپا چگونه تمکين داشتند فی‌الحقيقه چهل سال حيات در عکّا هدر رفت نه استفاده‌ای و نه افاده‌ای نه تعلّمی نه تعليمی اگر آن ايّام در اوروپ ميگذشت نتائجش جهانگير بود يا اسفا علی تلک الاوقات الّتی قضت هباء منبثّا. باری از شدّت سرمای غرب دوباره به شرق آمدم از انتشار حوادث اوروپا در امريکا و مقالات رنّانه جرائد از جميع محافل عظمای امريکا دعوتنامه آمده است و به الحاح تمام مرا دعوت ميکنند من هم مجبور به رفتن گشتم حتّی مبلغی وافر يعنی سه هزار ليره انگليس به جهت مصارف راه تقديم نمودند ولی به جان عزيزت قسم که يک پاره قبول نشد و فوراً اعاده گشت مطّلع خواهی شد و حال متحيّرم و در تدارکم که بلکه ان شاءاللّه تهيّه مصارف اين طريق ولو به قناعت مهيّا شود تا در نهايت پاکی و آزادگی اين سفر را بنمايم و بعد رجوع به شرق نمايم از شما ميخواهم که دعا نمائيد تا تأييد و توفيق حاصل شود…