٨٠

ای پدر و پسر بزرگوار مهربان نامه شما رسيد و از قرائتش نهايت بهجت حاصل شد زيرا دلالت می‌نمود که مشام از نافه اسرار مشکبار است. عبدالبهآء سفری به اوروپا نمود و مدّتی در آنجا با هر گروهی همدم و همراز گشت و از عظمت امر الهی در مجامع عمومی صحبت داشت به سمع قبول استماع می‌نمودند. پاريس که مرکز طبيعيّون و مادّيّونست و مانند يخ در نهايت سردی بود حرارتی حاصل نمود و به حرکت آمد. حال امر اللّه در پاريس رو به نشو و نماست. عجيب‌تر اينکه نفوسی که اقبال نموده‌اند اکثر کهنه طبيعی بودند ولی به نفحات الهی منجذب گشتند. حال عزم سفر امريک دارم تا به عون و عنايت جمال مبارک و صون و حمايت حضرتش بلکه در آن صفحات ترتيل آيات باهرات گردد و سبب حيات ايران و ايرانيان شود زيرا آيات غيرباهره و حجج غيربالغه يعنی مجتهدين مهمل ايران را ويران کردند و بکلّی از انظار انداختند. حال بلکه به تأييد بها تأسيس عزّت قديمه در ممالک فرنگ و امريک از برای ايران و ايرانيان گردد و ليس ذلک علی اللّه بعزيز. ولی فتوحات بهائيان فتوحات معنويّه است و اين هزار مرتبه از فتوحات ظاهريّه اعظم‌تر زيرا اين فتح به محبّت است به معرفت است و صرف عنايتست و آن فتح جسمانی به تير است به شمشير است به تدبير است و تحقير است. اين فتح روح می‌بخشد زنده می‌نمايد و آن فتح بنيان براندازد و نفوس را به چاه هلاکت اندازد. اين فتح ابديست و آن فتح موقّت زيرا در قرآن می‌فرمايد و تلک الايّام نداولها بين النّاس. چه بسيار شد که غالب مغلوب گرديد و چه بسيار که مغلوب غالب شد. در زمان فردريک اوّل آلمان فرانسه را مسخّر کرد. در زمان ناپليون بر کشور آلمان غالب و مظفّر شد. در زمان کيليوم دوباره آلمان فرانسه را مغلوب و مقهور نمود. مقصود اينست که فتوحات جسمانيّه را اعتمادی نيست ولی فتوحات حضرت مسيح الی‌الآن باقی و برقرار و فتوحات حضرت رسول مانند اساس متين محکم و استوار. هذا هو الحقّ و ما بعد الحقّ الّا الضّلال…