هذا ما نزل...لمن سئل عن الآية...في أحسن القصص

من آثار حضرة بهاءالله – لئالئ الحكمة، المجلد 2، لوح رقم (12)، الصفحة 47 - 68

هذا ما نَزَلَ مِن سَماءِ اَلمَشیَّةِ لِمَن سَئَلَ عَن

اَلآیَةِ المُنزَلَةِ فِی اَحسَن القَصَصِ

یا قُرَّةَ العَینِ فَاضرِب عَلی اَهلِ المَدِینَةِ ضَرباً عَلی المَثَلَینِ فِی النَّفسَین ، قَد قَدَّرَ اللّهُ لِاَحَدِهِما حَولَ البابِ جَنَّتِینِ مِنَ الشَّجَرَینِ المرتَفَعِینِ ، اَحَدُهُما یُسقی الماءَ فِی الحَوضَینِ ، وَ الآخَرُ یَشرَبُ الماءَ فِی الکَاسَینِ ، وَ هُما قَد کانا بِاِذنِ اللّهِ حَولَ النّارِ فِی المائَینِ موقوفاً ، وَ عَلی الآخَرِ نَهرَین فِی اَرض المَغرِبَین ، وَ قَد کانَ لَهُ حِیتانٌ فِی اَحدی الخَلِیجَین ، فَقالَ لِصاحِبِهِ الاَوَّلَین اِنَّکُما عَلی الاَمرِ فِی الآخَرَین ، وَ اِنَّی ما اَظُنُّ الحَقَّ فِی السّاعَتین قائِمَتین ، فَهُوَ عَلی اَلکُفرِ بِاَلیَقِین لِلاَنفُس نَفسُهُ وَ لِلنَّفسَین بَعدَهُ ، تَأللّهِ الحَقَّ فَانصِفُوا بِاَلحَقَّ فَاَیُّ النَّفسَین فِی الحِزبَین قَد کانَ حَولَ النّارِ مَحمُوداً .

بِسم اللّه الاَقدم الاعظم الاقدس الابهی

هذا کتابٌ مِن لَدُنّاَ لِمَن آمَنَ بِاَللّهِ وَ سُلطانِهِ الَّذِی کانَ عَلی العالَمِینَ مُحیطاً ، لِیَذکُرَ المَظلُومَ الَّذِی تُرِکَ بَینَ اَیدِی الَّذِینَ کانُوا عَن نَفَحاتِ الوَحیِ مَحرُوماً ، وَ یَقُومَ عَلی خِدمَتِهِ بَینَ خَلقِهِ عَلی شَأنٍ کانَ بِطِرازِ العِزِّ مَشهُوداً ، قَد اَحاطَتنا البَلایا وَ المَصائِبُ وَ الرَّزایا مِن قَومٍ کانُوا مِن رَوحِ الرَّحمن مَایُوساً ، فِی العَشیَّ نَری الظّالِمینَ عَلی حُکمٍ وَ فِی الاِشراقِ عَلی اَمر آخَرَ کَذلِکَ کاَنتِ النّارُ مِن اُفُقِ الظُلمِ بِاَلظُّلمِ مَرئیّاً ، قَد مَنَعوا الاَحبابَ عَنِ القِیامِ لَدی البابِ وَ الخُضُوعِ فِی الجَبَروتِ الَّذِی کانَ بِقُوَّةِ اللّاهُوتِ مرفوعاً ، هَل السَّمِندَرُ یَحتَجِبُ عَنِ النّارِ لا وَ نَفَسِ المُختارِ وَ لَکِنَّ الاَشرارَ فِی مَقامٍ کانَ عَنِ القُربِ بَعِیداً ، قُل اِنِّی اَنا اَلسَمَندَرُ فِی هذا المَنظَرِ وَ البَلاءُ هُوَ نارِی وَ اِنَّها لَنُورُ الحَقِّ بَینَ الخَلقِ کَذلِکَ کانَ غَیثُ الوَحیِ مِن سَماءِ البَیانِ بِاَلحَقِّ مَنزُولاً ، لا اَبدِّلُ هذا البَلاءَ بِما فِی الدُّنیا وَ لا هذِهِ الذِّلَّةَ بِعِزٍّ کانَ بَینَ العالَمِینَ موجُوداً ، قَد سَمِعنا نِدائَکَ وَ اَجَبناکَ بِهذا اللَّحنِ الَّذِی بِهِ اَخذَ الاِنجِذابُ سُکّانَ مَمالُکِ الاَسماءِ وَ رَشَحاتُ الفَضل مِن فِی المُلکِ جَمیعاً ، لَعُمرِی اِذا فُتِحَ لِسانُ الرَّحمن تَوَجَّهَ نُقطَةُ البَیان لِیَسمَعَ نَغَماتِ الّتِی کانَت عَن جَهَةِ العَرش مرفوعاً ، طُوبی لِمَن اَخَذَهُ سُکرُ رَحیقِ البَیان مِن کَاسِ السُّبحانِ وَ تَحَرَّکَ مِن هذا العَرفِ الَّذِی کانَ مِن قَمیِص الجَمال بِاَلاِفضال مرسُولاً ، اَن اَشکُر بِما مَرَّت عَلَیکَ نَسائِمُ الرَّحمن مِن لَدُن مالِکِ الاَدیان وَ کُنتَ لَدِی الوَجهِ مِن قَلَمِ العَدلِ بِاَلفَضلِ مَذکُوراً ، لا یُعادلُ بِهذا اللَّوحِ ما فی الاِبداعِ بِذلِکَ شَهِدَ مالِکٌ الاِختراعِ اِذْ کانَ فِی السَّجن مَتروکاً ، اَن اَفرَح بِفَرَحی وَ کُن ثابِتاً عَلی امرِی و ناظِراً اِلی اُفُقِی وَ طائِراً فِی هَواءِ حُبِّی وَ ناطِقاً بِاَسمِی الَّذِی کانَ عَلی العالَمِینَ قَیُّوماً وَ اَمّا ما سَئَلَت فِی الآیِتَینِ فَاعلَم انّا ضَرَبنا عَلی اَهلِ مَدِینَةِ اَلبَقاء مِنَ القَلَمِ الاَعلی مَثَلَ الاَحلی عَلی النَّفسَینِ ، اَحَدُهُما شَرِبَ ما کانَ عَلَیِهِ العَرشُ المُستَوِی عَلَیِهِ اَلنُّورَینَ المُشرِقَینِ مِنَ الاُفُقَین المُؤیَّدینِ مِنَ العَینَینِ اَلمُنشَعِبتَیْن مِنَ البَحرَینِ الاَعظَمَینِ الظّاهِرَینِ الجارِیَتَیْنِ مِنَ الهاء القائِمَةِ بَینَ الحَرفَیْن ، اِنَّهُ لَهُوَ الظّاهِرُ باَلباء قَبلَ الحَرفَین قَد کانَ اَمامَ الباء اَلمُشرِقَةِ بِاَلطَّرازَینِ عَلی اَلحَقِّ بِاَلحَقِّ مُوقُوفاً ، قُل اِنَّ باءَ الاُولی حَمَلَ ما حَمَلَهُ الثَّمانِیَةُ مُنقَطِعاً عَن البَرِیَّةِ ، وَ کانَ لَهُ حَولَ بابِ الضَّرِیحِ جَنَّتَینِ فِی مَعرِفَةِ اَسمَینِ الاَسبَقَینِ المُزَیَّنَتَینِ بِاَلشَّجَرَین المُرتَفِعَینِ فِی سِرَّ الظّاهِرِ بِاَلاَمرَینِ ، وَ قَدَّرنا لِکُلِّ واحِدٍ مِنهُما مِنَ الماء الجارِی عَن جِهَتینِ العَرشِ اَلمُستَقِرَّ عَلَیهِ مَجمَعُ البَحرَینِ مِنَ الاَسمَینِ عَلی قَدرٍ کانَ عِندَ اللّهِ مَقدُوراً ، اِنَّهُ لَمّا عُلِّقَ بِهِ حَیَوةُ العالَمِ یُطلَقُ عَلَیهِ اَسمُ الماء ، فَلَمّا اَحتَرَقَ مِنهُ سُبُحاتُ الجَلالِ یُطْلَقُ عَلَیهِ اَسمُ النّارِ ، کَذلِکَ کانَ الماءُ مِن اُفُقِ النّورِ عَلی الحَقِّ بِاَلحَقِّ مَرئیّاً ، وَ لَها اَسماء لا یُحصِیها اِلّا مَنْ کانَ عِندَهُ کِتابٌ کانَ بِاِصبَعِ العِزِّ مرقُوماً ، فَلَمّا اَقَرّا بِمَقَرِّ الاَمرِ وَ بَشَّرا مَن فِی البِلادِ بِمَمالِکِ اَلایجادِ اَنطَقناهُما بِاَلاَسرارِ المُستَسِرَّةِ فِی صُحُفِ اَلکِبرِیاء وَ جَعَلناهُما حَولَ نارِ الکَلِمَةِ فِی المَقامَینِ بِاَلفَضل ِ مُوقُوفاً ، وَ عَلی اَلآخَرِ نَهرَینِ عِندَ غُرُوبِ القَمَرَینِ عِندَ اهِلِ الظّاهُریْنِ النَّشأتَیْنِ وَ کانَ لَهُ مَعارِفُ فِی اَحَدِ الاَسمَینِ ، فَقَد اَقَرَّ لِلاوَّلَینِ اَللَّذِینِ عَرَفا اَلغایَةَ القُصوی وَ اَنتِهاءَ اَلسَّتَّةِ الظّاهِرَةِ بِاَلواوِ بِقیامِ اَلاَلِفِ بَینَ الواوَینِ ، قالَ اِنَّکُما عَلی حَقِّ وَ لکِن ما اَظُنُّ اَلسّاعَتَینِ بَعدَهُما قائِمَتَیْنِ ، کَذلِکَ کانَ اَلاَمرُ فِی اَلالواحِ مِن قَلَمِ اللّهِ بِاَلحَقِّ مَقضِیّاً ، اِنّکَ مِن دُونِ اَلآخَرِ وَ اِنکارِهِ فَاَنظُر فِی الآخَرِ الآخِرِ الَّذِی لَمّا رأی فِی حَولِهِ النُّفُوسَ المُشرِکَةَ المُشتَعِلَةَ مِنَ النّارِ المُلتَهِبَةِ مِنَ الشَّجَرَةِ الزَّقُّومیَّةِ اَستَکبَرَ عَلی اللّهِ وَ اَنکَرَ اَلسّاعَةَ الّتِی کانَتِ اَلسّاعَةُ مُنادِیَةً لَها وَ بِها نَطَقَتِ اَلشَّجَرَةُ وَ صاحَتِ اَلصَّخرَةُ وَ غَنَّتِ الوَرقاءُ وَ نَادَتِ اَلاَشیاءُ المُلکُ لِمَنْ اَتَی بِالحَقِّ بِسُلطانٍ کانَ عَلی العْالَمِیْنَ مُحِیْطاً وَ کَذلِکَ اَخبَرناکُم مِن هذا اَلآخَرِ بِقُولِنا فِی قَیُّومِ اَلاَسماء اِنَّ رَبَّکَ کانَ عَلی کُلِّ شَیءٍ عَلِیماً ، قُلَنا یُوسُفُ اَیُّها اَلبابُ الاَکبَرُ اَعرِضْ عَن هذِهِ اَلشَّجَرَةِ اَلمُغرَسَةِ فِی اَلبابِ بِغَیرِ الحَقِّ ، اذاً فَانظُر ما نَبَّئَنا بِهِ اَلعِبادَ فِی اَلکِتابِ ثُمَّ الَّذِینَ اَعرَضُوا بِأَهوائَهِم وَ کانُوا فِی هَیماء اَلضَّلالِ بِالْجِدالِ مَوقُوفاً ، تَفَکَّر فِی اَلسّاعَتَینِ وَ اَسرارِهِما وَ ما نَزَلَ لَهُما مِن سَماء اَلاَمرِ لِتَجِدَ نَفسَکَ عَلی عِلمِ وَ تَکُونَ فِی دِینِ اللّهِ عَلی اَلحَقِّ بِاَلحَقِّ قَوِیّاً قَد یُنادِی مالِکُ القِدَمِ قَلَمَ اَسمِهِ اَلاَعظَمِ تَاللّهِ مَن اَنکَرَها اِنَّهُ عَلی الکُفرِ باَلیَقِینِ لِلاَنفُسِ اَمثالِهِ وَ لِلنَّفسَینِ اَللَّذِینِ اَنکَرا بَعَدهُ ، کَذلِکَ رَشَحَ عَلَیکَ بَحرُ القِدَمِ لِتَقُومَ بِسُلطانِهِ عَلی خِدمَتِهِ وَ بِاَسمِهِ عَلی ذِکرِهِ لَعَلَّ النّاسَ یَنتَبِهُنَّ مِن نَفَحاتٍ کانَت مِن شَطرِ القَمِیصِ عَلی العالَمِینَ مَرسُولاً ، یا اَیُّها المُستَشرِقُ مِن اَنوارِ وَجهِ رَبِّکَ الرَّحمنِ وَ الطّائِرُ فِی هَواء الذَّکْرِ وَ البَیانِ لَو تَستَنشِقُ النَّفحَتَینِ اَلمُتَضَوِّعَتَینِ مِنَ الطَّرازَینِ المَحَمَّرَینِ المُعَلَّقَینِ بَینَ سَماء المَشِیَّةِ المُرتَفِعَةِ بِاَلرَّمزینِ وَ الاَرضِ المُنبَسِطَةِ بِاَلاسمَینِ لَتَجذِبُکَ الِی مَقامٍ تَدَعُ الاِمکانَ وَ ما فِیهِ مِنَ الاُوهامِ وَ تَنطِقُ بَینِ اَهلِ القَدَرِ بِهذا الذَّکرِ الّذِی بِهِ ظَهَرَ القِسطاسِ الاَکبَرُ بَین الکَونَینِ مِن اَهلِ النَّشأَتَینِ وَ بَرَزَ حُکمُ اللّهِ فِی اَلکُورَینِ کَذلِکَ کانَ نَیّرُ البَیانِ مِن اُفُقِ الرَّحمنِ بِاَلفَضلِ مَشهُوداً ، ثُمَّ نَضرِبُ لَکَ بَاَلفَضلِ ضَرباً مِنَ المَثَلَینِ فِی الحَبْلَینِ اَحَدُهُما مِنَ الدِّمقَسِ المُفَتَّلِ بِاَلاصبَعَینِ الاَقدَرَینِ مِنَ اَلاسمَینِ اَلاَکبَرَینِ وَ اَلآخَرُ مِن نَسجِ الخَدَرْنَقِ المَصنُوعةِ مِنَ اَلاَسمَینِ المُتَوَهَّمینِ ، اَیُّهُما اَحکَمُ بَینَ الاُمَمِ ، قُل تَبَّیَنُوا یا قَومُ وَ لا تَتَّبِعُوا الَّذِینَ کَفَرُوا بِاَلرَّحمن اِذ اَتِی بِاَلبُرهانِ وَ کانُوا بِاَلهَوَی عَن اُفُقِ الهُدی بِاَلجَهلِ مَمنُوعاً ، قُل اِنَّ الَّذِی نَطَقَ بِقَیُّومِ اَلاَسماء ما اَرادَ اِلّا ذِکرَ ما کانَ بَین القَومِ لِئَلَّا یَهرُبُنَّ الَّذِینَ تُوقَّفُوا فِی اشاراتِ ما عِندَهُم مِنَ الاَوهامِ وَ یَتَوَجَّهُنَّ اِلی مَقامٍ کانَ فِی اَزَلِ الآزالِ بِاَلحَقِّ مَحمُوداً ، لِعَمرِی لَو لَم یَکُن ضَعْفُ النّاسِ ما تَکَلَّمَ بِحَرفٍ مِنَ القَصَصِ الّتِی ذُکِرَت مِن قَبلُ عِندَ رَبَّکَ عِلمُ کُلَّشَیء وَ کانَ اللّهُ عَلی ما اَقُولُ شَهِیداً ، کُلُّ الکُتُبِ یَرجَعُ اِلی الاَسمِ الاَوَّلِ وَ اِنَّهُ اِلی هذا المَقامِ الَّذِی کانَ عَنِ الاوصافِ مَنزُوهاً

قَد اَرَدنا اَن نَتَکَلَّم عَلی لَحنٍ آخَرَ اِنَّ رَبَّکَ لَهُوَ المُقتَدِرُ المُختارُ ، اَن یا قَلَمَ الجِلالِ هَل تُحِبُّ اَن تَتَحَرَّکَ عَلی اَلاَمثالِ عِندَ ظُهُورِ اَنوارِ الجَمالِ لا وَ نَفسِکَ یا غَنِیُّ المُتَعالِ ، اِنَّی لا أَحِبُّ اِلّا اَن اَذکُرَ نَفسَکَ بَینَ الاِبداعِ وَ یَشهَدُ بِذلِکَ نَفسُکَ المُتَعالِیَةُ عَن الاضدادِ ، وَ ما ذَکَرتُ مِنَ اَلاَمثالِ لَم یَکُن اِلّا لِحُبِّی لِمَن اَقبَلَ اِلَیکَ وَ سَئَلَکَ عَمّا نُزِّلَ فِی الاَلواحِ ، ما کُنتُ اِلّا مُتَحَرِّکاً بَینَ اَصبَعَی قُدرَتِکَ بِاَمرِکَ وَ انطَقتَنِی بِما جَعَلَتَهُ اَلیَومُ سَلسالَ الوِصالِ لِاَهلِ البَهاء وَ رَحیقَ البَقاء لِعِبادِکَ الاَخیارِ ، اَن یا اَسَدُ قُم بِحُبِّی ثُمَّ اَسقِ المُوَحَّدِینَ مِن هذا الرَّحیقِ المَختُومِ بِاَسمِی القَیُّومِ عَلی شَأنِ تَقُومُ مِنهُ الاَمواتُ ، اَیّاکَ اَن تَمنَعَکَ الاِشاراتُ عَمّا اُمِرتَ بِهِ مِن مُنزِلِ الایاتِ ، قُم وَ قُل یا قَومُ قَد اَتی مَطلِعُ الوَحیِ بِاَلعَظَمَةِ وَ الاِقتِدارِ ، اَن یا مَطلِعَ القِدَمِ فِی هذا اَلطِّرازِ الاَعظَمِ صَرِّفِ الآیاتِ عَلی تَصرِیفٍ آخَرَ اِنَّکَ اَنتَ المُقتَدِرُ عَلی ما تَشاءُ بِقُولِکَ کُن فَیَکُونُ ، ثُمَّ اَذکُر مَن اَرادَ ذِکرَکَ لِیَأخُذَهُ جَذبُ البَیانِ اِلی اللّهِ العَزیزِ المَحبُوبِ ، طُوبی لَکَ بِما فُزتَ بِاَیّامِ اللّهِ وَ اَقبَلتَ اِلی اَمرٍ بِهِء اَخِذَتِ الاَموالُ وَ هَلَکَتِ النُّفوسُ ، مَن اَقَرَّ بِاَلمَقَرِّ الاَقصی فِی مِثلِ تِلکَ الایّامِ الّتِی تَمُرُّ فِیها نَفَحاتُ اَلعِزَّةِ خَلفَ الاَحجابِ اِنَّهُ لَقُرَّةُ عَینِ الوُجُودِ ، طُوبی لِمَن فازَ بِفَوزِ اللّهِ اِذ کانَ الوَجهُ بَینَ اَیدِی کُلِّ مُشرِکٍ مَردُودٍ ، تَمَسَّک بِاَلحَبلِ الاَحکَمِ الاَتقَنِ وَ تَکَلَّم بَینَ الاُمَمِ بِما نَطَقَ جَمالُ القِدَمِ فِی هذا الیَومِ المَوعودِ ، لَعَمرِی لَو یَجِدُنَّ عَرفَ بَیانِی یَنقَطِعُنَّ عَن سِوائِی وَ یَطَیِرُنَّ فِی هَوائی وَ یَنصُرُنَّ ِهذا الاَسمَ المَکنُونَ ، قُل وَ اَسمِهِ القَیُّومِ اِنَّهُ لَهُوَ المَکنُونُ وَ لَو یَنطِقُ بَینَ النّاسِ وَ یَتَکَلَّمُ فِی اَلاَصیلِ وَ البُکُورِ ، کَذلِکَ زَیَّنَّا هَیکَلَکَ بِطِراِ البَیانِ وَ قَلبَکَ بِهذا الذِّکِر المَخزون ، اَن اَشکُرْ وَ قُل لَکَ الحَمدُ یا مَولی الغَیبِ وَ الشهُودِ ، حمد مقدّس از شائبه ممکنات و منزّه از شبههٴ کائنات بساط اقدس ارفع امنع مالک وجود و ملیک غیب و شهودی را لایق و سزاست که بامر مبرم قلم امر را مطلع اسرار قدم و مَعین حیوان از برای اهل عالم مقرّر فرمود تا جمیع امم بحیات باقیهٴ ابدیه فائز شوند ، و آن کوثر حیوان بشکل کلمه ما بین بریّه ظاهر شد و بیک اشراق تجلّی فرمود و آن تجلّی باختلاف مرایا در صور مرایا ظاهر و هویدا ، و آن کلمه صُوْر اوّلیه است که نَفْس سبحانی بنَفَس رحمانی در او دمید و بآن ارواح کل را اخذ فرمود و هم روح جدید بخشود ، در بعضی از مرایا به هیئت و اثر نور ظاهر و او را بمطلع ظهور هدایت فرمود ، و در بعضی بشکل نار باهر و او را ببِئْس القرار که مقرّ فُجّار است راجع نمود ، و این کلمهٴ مبارکهٴ اوّلیّه بکلّ اسما نامیده شده و در مقامی بصور و در مقامی بناقور و همچنین بصراط و میزان و امثال آن ، و اوست علّت حشر و بعث کلّ اشیاء عمّا خُلِقَ فِی الاَرضِ و اَلسَّماء ، و بِها ظَهَرَ کُلُّ ما نَزَلَ فِی الکِتابِ مِنَ السّاعَةِ وَ اَشراطِها وَالقِیٰمَةِ وَ ما یَظهَرُ فِیها ، وَ اِنَّها فِی مَقامٍ لا تُوَصَفُ بِوَصفٍ و لا تُذَکَرُ بِذِکرٍ ، وَفِی مَقامِ تُوصَفُ بِاَلصِفاتُ العُلیا وَ تُذکَرُ بِاَلاسماء الحُسنی ، وَ اِنَّها هِی المَشِیَّةُ الاوَّلیِةُ الَّتی خُلِقَت بِنَفسِها لِنَفسِا وَ خُلِقَ بِها ما سِوَئٰها وَ بعَد اجوبهٴ سؤالات آنجناب بعضی بشأن آیات منزله در قیّوم اسما نازل و ارسال شد بَل اَبدَعُ لَو اَنتُم تَعرِفُونَ ، و بعضی دیگر از مصدر امر و مطلع وحی عَلی ما اَرادَ اللّهُ بلسان پارسی نازل لِتَقَرَّ بِهِ عَینُکَ وَ یَفْرَحَ بِهِ قَلبُکَ ، و لکن نظر باختلاف و انقلاب و اضطراب این ارض باختصار کفایت رفتِه و میرود ، نَسئَلُ اللّهَ اَن یَجعَلَهُ نُوراً لِلاَخیارِ وَ ناراً لِلاَشرارِ اِنَّهُ لَهُوَ الفاعِلُ المُختارُ ، دیگر معلوم آنجناب بوده که تفسیر اَحسن القصص بِما عِندَ القَومِ نازل شده ، و این نظر بفضل بَحت بوده که شاید اهل غفلت و جهل بجبروت علم صعود نمایند ، چنانچه اکثری از مطالب مذکورهٴ در آن مطالبی است که نزد اهل فرقان محقّق بوده ، و اگر از اوّل بِما اَرادَ اللّهُ نازل میشد احدی حمل نمینمود و باقی نمیماند ، کُلُّ ذلِکَ مِن فَضْلِهِ عَلی خَلقِهِ وَ جُوْدِهِ عَلی عِبادِهِ ، ملاحظه نمائید که اوّل امر آنحضرت ببابیّت خود را ظاِهر فرمودند ، این نظر بآن بوده که طیور افئدهٴ انام در آن ایّام قادر بر طیران فوق آن مقام نبودند ، قَد ناحَت الاَشیأُ بِما نَسَبَ نَفسَهُ بِهذا المَقامِ ، لِاَنَّ هذا المَقامَ لَو یَکُونُ اَصلیّاً حَقِیقِیّاً وَ ما فَوقَهُ وَ فَوقَ فَوقِهِ یُخلَقُ بِکَلِمَةٍ مِن عِندِهِ وَ اِشارَةٍ مِن اِصبَعِهِ ، لَم یزل ناس در بحر اوهام مستغرق و از ما اَرادَهُ اللّهُ محتَجب بوده و خواهند بود اِلّا مَن اَنْقَذَهُ اللّهُ بِفَضلِهِ وَ عَرَّفَهُ ما اَظهَرَهُ بِاَمرِهِ ، ملاحظه نمائید مقام اَمنع اقدسی را که آیهٴ لَم یَلِد وَ لَم یُولَد وَ لَیسَ کَمِثِلِه شَئ طائفند و نقطهٴ بیان مخاطباً اَیّاهُ میفرماید یا سَیِّدُ الاَکبَرُ قَد فَدَیتُ بِکُلِّی لَکَ وَ ما تَمَنَّیتُ اِلّا القَتلَ فِی سَبِیلِکَ چه نسبتها داده‌اند و چه مقدار ضرر وارد نموده‌اند ، مع آنکه لَو یُنصِفُونَ یَشهَدُونَ بِاَن ظَهَرَ فِی هذا الظُهُّورِ عَلی ظاهِرِ الظّاهِرِ ما لا ظَهَرَ فِی ظُهُورٍ مِن قَبلُ ، چنانچه بعد از بلایای لا تحصیٰ و ورود در سجن اعظم در حالتیکه جمیع ابواب بر حسب ظاهر مسدود و در دست ظالمین مبتلا و محدود جمیع ملوک ارض را من دون ستر بکمال تصریح تبلیغ نمودیم ، ندای بدیع را شنیدی و آثار مظلومیّت او را در آن صفحات بما وَرَدَ عَلی العِباد مشاهده نمودید ، قَد اَخَذهُمُ اللّهُ اَوَّلاً لِاتِّباعهِم شَجَرَ الظُّلمِ لِاَنَّ بِهِمِ اَستَقوی الظّالِمُ فِی کُلِّ عَهدٍ ، ثُمَّ یَأخُذُ الفَرع َ الَّذِی ظَهَرَ عَلی صَورَةِ الاَصلِ بِاَلعَدلِ ، کَذلِکَ نُزِّلَ مِن قَبلُ فِی اَلواحٍ شَتَّی اِنَّ رَبَّکَ لَهُوَ العَلیمُ الخَبِیرُ ، مَعَ ذلِکَ مشاهده مینمائید که بعضی از اهل بیان چگونه از انصاف چشم پوشیده باعتساف قیام نموده‌اند ، لَم تَدرِ ما یَقُولُونَ وَ فِی اَیِّ وادٍ یَهیِمُونَ وَ بِاَیِّ حَبلٍ هُم مَتَمَسِّکُونَ ، عجب است که خود را از اهل ایمان میشمرند و حال آنکه ایمان احدی محقّق نمیشود اِلا بتصدیق بما ظَهَرَ فِی هذا الظُّهُورِ وَ لَو بِاَمرٍ یَکُونُ مُخالِفاً لِما عِندَهُم ، مثلا اگر بفرماید این ورقهٴ ورد رازقی که حال بین یدّی عرش موجود است مطلع اسماء حسنی و مشرق صفات علیاست و یا بالعکس و احدی تصدیق ننماید و یا توقّف کند تصدیق اللّه ننموده و از ایمان خارج است ، چه که شجره بِاَصْلِها ناطق و ظهور من اُفُقِهِ لائح ، و کل بتصدیق اللّه که حقیقت تصدیق او است بطراز ایمان مزیّن بوده و خواهند بود و من دون آن غیر مذکور ، از این بیان که از افق علم رحمن اشراق نموده ملکوت اسما در اهتزاز مشاهده میشود ، درست تفکر نما تا بمراد اللّه فائز شوی ، یعنی هیاکل مزیّنه بطراز اعزاز اسما مضطرب ملاحظه میشوند چه که مستقرّین سرر اسما از خود مقرّ و مستقرّ نداشته مگر بامر مالک قدر ، اگر آفتاب مقصود از سماء این بیان بر قلب تجلّی فرماید ابواب لا نهایه مفتوح شود و هیچ ذکری انسانرا از منظر اکبر منع ننماید ، قَد کُسِرَتِ الاَصنامُ بِاَیادِی الاَّقتِدارِ وَ حُرِقَتِ اَلاَحجابُ بِنارِ الاَنجِذابِ وَ بَقِیَ المُلکُ لِلّهِ وَحدَهُ وَحدَهُ طُوبی لِلعارِفِینَ ، این بساطی است که از شائبهٴ شبه و ندّ وَ ضدّ وَ مثل و مانند مقدّس بوده و خواهد بود ، اَن اَعرِف لَحنَ القَولِ وَ کُن مِنَ الشّاکِرِینَ ، الیوم کل باید ناظر بما یَظهَرُ فِی هذا الظُّهُورِ باشند لا بِما عِندَهُم ، هر نفسی باین مقام فائز نشد بعرفان نفس ظهور فائز نخواهد شد ، سبب محرومی بعضی از اهل بیان از فرات رحمن اوهامات محقَّقهُ عند اهل فرقان شده ، و حال آنکه مشاهده نمودید که آنچه در دست آن فئه بود عند اللّه مذکور نه ، قطرهٴ از بحر علم نیاشامیده‌اند و بحرفی از علم کتاب فائز نگشتند ، و چون ناس ضعیف و محتجب مشاهده میشوند لذا فَضلاً لَهُم شمس حقیقت بذکر ذرّه مشغول و بحر قدم بوصف قطره ناطق ، اینست که نقطهٴ اوّلیه باسم بابیّت ظاهر شدند ، و باین مقدار هم ناس راضی نشدند تا چه رسد بذکر ولایت و امثال آن ، و حال آنکه این مقامات کُلّها و فوق آن بکلمهٴ از بحر جودش ظاهر و موجود گشته و بامری معدوم و مفقود خواهد شد ، حضرت اعلی در اینمقام در بیان فارسی ذکری فرمود از قول شیخ احمد احسائی علیه بهاء اللّهِ که نفسی از ایشان سؤال نمود از کلمهٴ که قائم بآن تکلّم میفرماید و سیصد وسیزده نفر که در آن روز از اتقیا و نقبای آن ظهورند متحمّل نمیشوند ، جناب شیخ از ذکر کلمه ابا و امتناع فرمودند و قالَ اِنَّکَ لَن تَقدِرَ اَن تحمِلَها ، بعد از اصرار فرمودند اگر قائم بتو بفرماید دست از ولایت امیر المؤمنین بردار بر میداری ، فی الفور ابا و امتناع نموده بود که حاشا و کلّا ، و نقطه در اینمقام میفرماید : و ظاهر است نزد اهل حقیقت که حضرت شیخ کلمه را از لسان قائم باو شنواند و او چون متحمّل نشد کافر شد ولی ملتفت نشد ، انتهی . قسم بآفتاب قدم که از افق سجن اعظم طالع است ، اگر نفسی در این بیان منقطعاً عَن التَّقلِیدِ وَ الاوهامِ تفکّر نماید بر عظمت امر مطّلع میشود و هیچ ذکری او را از ذکر اعظم که بین امم ناطق است محجوب نمیسازد ای ناظر حقّ حاضر میفرماید حال تفکّر کن و مشاهده نما که امر در چه مقام از علّو ارتفاع و سمّو امتناع و ذروهٴ علیا و افق اعلی بوده و ناس در چه مقام از حدود واقف و محدود ، اِنَّهُ ما اَتَّخَذَ لِنَفسِهِ شَرِیکاً وَ لا شَبِیهاً وَ لا نَظِیراً وَ لا وَزِیراً وَ لا صاحِبَةً وَ لا وَلَداً ، لَعَمرِی لَو نَرشَحُ رَشَحاً مِن طَمطامِ هذا البَحرِ الاَکبَرِ فِی ذِکرِ هذا المَقامِ الاَوعَرِ عَلی نُقَباء الاَنامِ فِی هذِهِ الایّامِ لَیَهرُبُنَّ وَ یَفرُّنَّ عَن حَولِ الاَمرِ الّا مِن شاءَ رَبُّکَ العَلِیمُ الحَکِیمُ ، الیوم متغمّسین بحر انقطاع و مستقَرّین فُلک ابهی را مقامیست که اینمقامات در آنجا مذکور نه تا چه رسد باذکار آن ، چه که رایحهٴ بدعرا از قمیص امر استنشاق نموده‌اند ، و از ذکر ما عندَ النّاسِ پاک و مقدّس شده‌اند ، قُل اِنَّ هذا لَبَدِیعُ السَّمواتِ وَ الاَرضِ الّذِی لا یُوزَنُ بِمِیزانٍ وَ لا یُقاسُ بِاَمرٍ طوبی لِمَن عَرَفَ حُکمَ البِدعِ وَ کانَ مِنَ الرّاسِخِینَ ، طوبی ثُمَّ طوبی ثُمَّ طوبی لِمَن تَفَکَّرَ فِیما ذُکِرَ وَ عَرَفَ ما سُتِرَ فِی غَیاهِبِ الاِشاراتِ وَ اَطَّلَعَ بِما اَحتَجَبَ عَنهُ النّاسُ لَعَمرِی اِنَّهُ مِنَ العارِفِینَ البالِغِینَ المُخلِصِینَ ، یَد فضل بعضی از سبحات مجلّله را خرق فرمود و بعضی را بحالت خود گذاشت ، لذا نظر بآن سبحات ناس از مطلع آیات ممنوع شدند ، چنانچه بعضی از اهل بیان را مشاهده مینمائید که چگونه فئهٴ باغیه آن نفوس را بذکر توهّمات نا لایقه و قصص اوّلیّه از اشراق شمس الٓهیّه و بحر احدیّه منع نموده‌اند ، اینست شأن خلق از یوم بدیع اول تا حین ، احدی از مظاهر قبل در ذکر ظهور بعد کَما ذُکِرَ فِی الَبیان ذکر ننموده ، اِنَّ فِی ذلِکَ لَایاتٍ وَبَیِّناتٍ للمُنقَطِعینَ ، تأللّهِ الحَقِّ لا تَسمَعُ مِنَ الوَرقاء المُغَنیَّةِ عَلی اَفنانِ دَوحَةِ البَیانِ اِلّا ثَناءَ هذا الثَّناءِ الظّاهِرِ فِی مَلَکُوتِ الاِنشاء ، طُوبی لِاُذُنٍ سَمِعَت وَ لِعَینٍ رَأتْ ، مقصود صاحب بیان جز این ذکر اعظم نبوده و الّا بکلمهٴ تکَلّم نمیفرمود چه غیر او لائق ذکر نبوده و نیست ، کَما صَرَّحَ بِذلِکَ فِی الکِتابِ اَن اَعرِفُوا یا اولی الاَلباب هذا یَومٌ فِیهِ یَنطِقُ لِسانُ العَظَمَةِ کُلٌّ شَیء هالِکٌ اِلّاَ وَجهی ، هر نفسی الیوم از حقّ منیع اعراض نمود او در ظلّ نفس هالک و فانی ، و هر که باقبال فائز شد در ظل وجه ثابت و باقی ، و وجه محدود بحدود عددیّه نبوده و نیست و اینکه بقصبات اربعة عشر ذکر شده هذا لِهَندَسَةِ العِبادِ ، مثلاً اگر کُلُّ مَن عَلی الاَرض الیوم بما اَرادَ اللّهُ فائز شوند کل در وجه مذکور و در ظلّ وجه محشور و از وجه محسوب ، و چون اشراقات متجلّیه از کلمهٴ اوّلیّه بر مظاهر اسمائیّه و صفاتیّه از حامل فیض کلّیّه در رتبهٴ اوّلیه شده لذا بتحدید عددیّه محدود میشود ، اگر حامل واحد بوده بواحد مذکور و فوق آن بفوق آن معروف ، و این ذکر در مقام تعیّن اوّلیّه که مقام مشیّت امکانیّه است میشود ، هذا مِن فَضلِ اللّهِ یؤتیهِ مَن یَشاءُ ، و اگر اراده فرماید آن نفسیکه در آخر مقامات اشراقات متجلّیه منشعبه از افق احدیّه واقع است در اول مقام محقّق فرماید قادر بوده و هست ، چه او را یکی از مظاهر هُوَ الاَوَّلُ حِینَ الّذِی هُوَ الآخِرُ قرار میفرماید ، اَلامرُ بِیَدِهِ یَفعَلُ بِسُلطانِهِ ما یَشاءُ وَ یَحکُمُ ما یُرِیدُ ، لَیسَ لِأَحَدٍ اَن یَتَوَقَّفَ فِی قَولِهِ وَ مَن تَوَقَّفَ اِنَّهُ مِنَ الاَخسَرِینَ ، باری کل بامر او موجود و بامر او مفقود ، از حق جَلَّ جَلالُهُ میطلبیم کل را تأئید فرماید و بعرفان اللّه و استقامت امرش فائز گرداند ، و این منتهی مقام ممکن است در امکان لِاَنَّهُ یَدُورُ حَولَ نَفسِهِ وَ لا یَقتَدِرُ اَن یَتَجاوَزَ عَن حَدِّهِ ، سبحانَ القِدَمِ مِن اَن یَقتَرِنَ بِاَلحُدُوثِ وَ سُبحانَهُ مِن اَن یَبلُغَ الحُدُوثُ إلِیْهِ ، و هم چنین از نوم سوأل شده بود ، او عالمی است مخصوص از عوالم إلٰهیّه و مدل و مشعر بر امورات نا متناهیه ، از جمله دلیل است بر عالمی که بدء و ختم و اوّل و آخر در او مشاهده نمیشود چنانچه حال امری در نوم مشاهده میشود و بعد از سنین معدودات بعینه همان ملاحظه میگردد ، بیک نظر اگر گفته شود عالم مثال است بین عالمین شبه ملکوت که آن را بعضی عالم مثال میدانند ما بین جبروت و ناسوت صحیح است ، باری اگر تفکّر در او کنی مطالب لا نهایه ادراک نمائی ، و همچنین دلیل است بر حشر و بعث بعد از موت ، چنانچه لقمان به پسر خود گفته اگر قادری که نخوابی قادری که نمیری و اگر بتوانی بعد از نوم بر نخیزی میتوانی بعد از موت محشور نشوی ، کَما اَنَّ المَوتَ حَقٌّ کَذلِکَ النَّومُ حَقٌّ ، وَ کَما اَنَّ بَعدَ النَّومِ اَنتِباهً کَذلِکَ بَعدَ المَوتِ قِیامٌ ، و باختلاف نفوس و افکار و اکل و شرب گاهی مختلف میشود ، و در رویای نفوس مقدّسه اختلاف نبوده و نیست چه که عین یقظه بوده ، ای سائل انسان فهرست و طلسم اقوم است ، فهرستی است که در او مثال کُلِّ ما خُلِقَ فِی الاَرضِ وَ السّماء موجود ، روح چون از تقییدات عرضیّه و شئونات ترابیّه فارغ شود جمیع مراتب را سیر نماید ، و هر چه فراغتش بیشتر سیرش تندتر و ثابت‌تر و صادقتر است ، اگر گفته شود که هیکل انسانی در مقامی ملکوت است هذا حَقٌّ لا رَیبَ فِیهِ ، چه که مثال کل در او موجود و مشهود ، اگر چه بعضی او را عالم اصغر نامیده‌اند وَ لکِن نَشهَدُ اَنَّهُ عالَمٌ کَبِیرٌ ، وَ تغییر و اختلاف آن نسبت باسباب اخری بوده و خواهد بود ، مثل تغییر ذائقهٴ مریض که از شیرینی تلخی ادراک مینماید این تغییر در شیرینی احداث نشده بلکه ذائقه تغییر نموده ، و در اینمقامات بیانات وافیهٴ کافیه از قلم امریّه در احیان توقّف در عراق و ارض سر نازل شده لذا باختصار کفایت رفت ، چنانچه همین مطالب مذکوره مکرّر در الواح نازل چه که مکرّر سوأل شده ، وَلکِن ما نَزَلَ مِنَ الکُتُبِ وَ الزُّبُرِ مِنَ العَرَبِیَّةِ وَ الفارسِیَّةِ جمیع متفرق و منتشر ، سوفَ یَجمَعُهُ اللّهُ بِاَلحَقِّ اِنَّهُ لَهُوَ العَلیمُ الحَکِیمُ ، از معبّر سوأل نمودید ، عَبِّرِ الرُّویا اِنَّا اَذناکَ وَ نُؤَیَّدُکَ فِی ذلِکَ اِنَّهُ لَهُوَ المُقتَدِرُ القَدیرُ ، اِنَّما الاَصلَ هُوَ الاستِقامَةُ عَلی اَمری مَن فازَ بِها یُجرِی اللّهُ مِن قَلبِهِ بُحُورَ اَلحَقائِقِ وَ العِرفانِ وَ مَن زَلَّ اِنَّهُ مِنَ الجاِهِلینَ ، وَ ما سَئَلْتَ فِی الظُّهورِ ، در این مقام بیانات لا تحصی از قلم اعلی جاری ، از جمله در لوح ذبیح ارض کاف این فقرات نازل ، در این لوح ذکر میشود تا آنجناب مطّلع باشند : ای ذبیح لسان عظمت میفرماید وَ نَفسِی ٱلْحَقِّ قَدِ اَنتَهَتِ الظُّهُوراتُ اِلی هذا الظُّهورِ الاَعظَمِ وَ مَن یَدَّعِی بَعدَهُ اِنَّهُ کَذّابٌ مُفتَرٍ نَسئَلُ اللّهَ بِاَن یَوَفِّقَهُ عَلی الرُّجُوعِ اِن تابَ اِنَّهُ لَهُوَ التَّوّاب وَ اِن اَصَرَّ عَلی ما قالَ یَبعَثُ عَلَیهِ مَن لا یَرحَمُهُ اِنَّهُ لَهُوَ المُقتَدِرُ القَدیرُ ، مشاهده کن که اهل بیان اینقدر ادراک ننموده‌اند که مظهر قبلم و مبشر جمالم آنچه فرموده ناظراً اِلٰی الظُّهورِ وَ قِیامِهِ عَلی الاَمرِ فرموده ، وَ اِلّا وَ نَفسِهِ اَلحَقِّ بکلمهٴ از آنچه فرموده تکلّم نمینمودند ، این جّهال امر غنیّ متعال را لعب اطفال دانسته‌اند هر روز بخیالی حرکت مینمایند و در مفازهٴ سایرند لَو کانَ الاَمرُ کما یَقُولُونَ کَیفَ یَستَقِرُّ اَمرُ رَبِّکَ عَلی عَرشِ اَلسُّکُونِ تَفَکَّرُ وَ کُن مِنَ المُفتَرِّسِینَ ، تَفَکَّر وَ کُن مِنَ المُتَوَسِّمِینَ ، تَفَکَّر وَ کُن مِنَ الرّاسِخِینَ ، تَفَکَّر وَ کُن مِنَ المُطمَئنِّیِنَ ، عَلی شَأنِ لَو یَدَّعِی کَلُّ البَشَرِ بِکُلِّ ما یُمکِنُ اَو فَوقِهُ لا تَتَوَجَّهُ اَلیهُم وَ تَدَعُهُم عَن وَرائِکَ مُقبِلاً اِلی قِبلَةِ العالَمِینَ ، لَعَمرِی اِنَّ الاَمرَ عَظِیمٌ عَظِیمٌ وَ الیَومِ عَظِیمٌ عَظِیمٌ طُوبی لِمَن نَبَذَ الوَریٰ عَن وَراهُ مُتَوَجِّهاً اِلی وَجهِ الَّذِی بِنُورِهِ اَشرَقَتِ السَّمواتُ وَ الاَرضِیْنَ ، ای ذبیح ، بصر حدید باید و قلب محکم و رجل نحاس ، شاید تا بوساوس جنود نفسیه نلغزد ، اینست حکم محکم که بارادهٴ مالک قدم از قلم اسم اعظم جاری و نازل شده . اَن اَحفَظهُ کَما تَحفَظُ عَیْنَیْکَ وَ کُن مِنَ الشّاکِرِینَ ، انتهی