مقام عقل در هستی و عالم انسانی
لوح رقم (78) – آثار حضرت بهاءالله – امر و خلق، جلد 1
٧٨ - مقام عقل در هستی و عالم انسانی
و نيز از حضرت بهاءالله است. قوله الاعلی: "کلمة‌الله در ورق پنجم از فردوس اعلی ميفرمايد عطيه کبری و نعمت عظمی در رتبه اولی خرد بوده و هست او است حافظ وجود و معين و ناصر او. خرد پيک رحمن است و مظهر اسم علّام باو مقام انسان ظاهر و مشهود او است دانا و معلّم اوّل در دبستان وجود و او است راهنما و دارای رتبه عليا از يمن تربيت او عنصر خاک دارای گوهر پاک شد و از افلاک گذشت او است خطيب اوّل در مدينه عدل و در سال نه جهان را ببشارت ظهور منوّر نمود او است دانای يکتا که در اوّل دنيا بمرقات معانی ارتقاء جست و چون باراده رحمانی بر منبر بيان مستوی بدو حرف نطق فرمود از اوّل بشارت وعد ظاهر و از ثانی خوف وعيد و از وعد و وعيد بيم و اميد باهر و باين دو اساس نظم عالم محکم و برقرار تعالی الحکيم ذو الفضل العظيم."
و از حضرت عبدالبهاء در رساله مدنيه است. قوله العالی: "از فيوضات فکر و دانش هيکل عالم در هر دوری بجلوه و طوری مزّين و بلطايف بخشايش جديدی متباهی و مفتخر است و اين آيت کبرای خداوند بيهمتا در آفرينش و شرف بر جمله ممکنات سبقت و پيشی داشته و حديث اول ما خلق الله العقل شاهد اينمطلب و در صدر ايجاد در هيکل انسانی من حيثالظهور مشخص گرديد. پاک و منزّه است خداوندی که باشراقات انوار اين لطيفه ربانيّه عالم ظلمانی را غبطه عوالم نورانی فرمود و اشرقت الارض بنور ربّها متعالی و مقدّس است پروردگاری که فطرت انسانيّه را مطلع اين فيض نامتناهی فرمود."
و از آنحضرت در خطابه در کنيسه يهود مينياپوليس امريکا است.
قوله الکريم: "در عالم انسانی موهبتی اعظم از عقل نيست عقل کاشف حقايق اشياء است عقل ميزان ادراک است لهذا هر مسألهای را بميزان عقل موازنه نمائيد اگر مطابق عقل است فهو المطلوب اگر مخالف است شبهه نيست که وهم است."
حاشیة
در کافی روايت از امام محمّد باقر است "اذا قام قائمنا وضع الله يده علی رؤس العباد فجمع بها عقولهم و کملت احلامهم."
و روايت است ابن السکيت از امام رضا پرسيد ما الحجة علی الخلق اليوم.
قال ع "العقل يعرف به الصادق علی الله فيصدقه و الکاذب علی الله فيکذبه."
و از حضرت امام جعفر صادق که فرمود: "الحجة علی العباد النبی و الحجة فيما بين العباد و بين الله العقل."
و در حديث است "ان لله علی الناس حجتين حجة ظاهرة و حجة باطنة فامّا الظاهرة فالرسل و الانبيأ و الائمه و اما الباطنة فالعقول."