در جواز تعليم و تحصيل السنه
کتاب گنجينه حدود و احکام باب بيست و پنجم – صفحه 205
باب بيست و پنجم
در جواز تعليم و تحصيل السنه
در کتاب مستطاب اقدس نازل قوله تعالی: "قد اذن اللّه لمن اراد ان يتعلّم الألسن المختلفة ليبلغ امر اللّه شرق الأرض و غربها و يذکره بين الدّول و الملل علی شأن تنجذب به الأفئدة و يحيی به کلّ عظم رميم." ( بند ۱۱۸)
در متّحد المآل نمره ۴٢۵ محفل مقدّس روحانی ملّی بهائيان ايران شيّد الله ارکانه مورّخه ١/٨/٩۵ = ١٨/۵/١٣١٧ مسطور است:
"محافل مقدّسه روحانيّه شيّد الله ارکانهم چون از دير زمانی اراده متعاليه مولای عزيز بر اين تعلّق گرفته که جوانان بهائی در فرا گرفتن لغت انگليزی در رتبه اولی و تحصيل لغت آلمانی در رتبه اخری سعی و جدّيّت تامّه مبذول دارند و در اين دو لسان غربی مخصوصا انگليسی مهارت بسزا يابند متمنّی است بوسائل ممکنه جوانان بهائی محلّ خويشرا از دختر و پسر باجرای اين دستور مبارک تشويق و موجبات تحصيل دو زبان مزبور را بقدر امکان برای آنان فراهم فرمايند .... و همچنين مولای عزيز تأکيد فرموده‌اند که اطفال و جوانان احبّاء لسان عربی را نيز بياموزند و برای استفاده از الواح و آثار مبارکه قواعد اين زبان فصيح را فرا گيرند ...". الخ
و در توقيع منيع مبارک مورّخ چهاردهم شهر الجلال سنه ١٠٢ ميفرمايند قوله الأحلی:
"فرمودند بنويس قبلا راجع باهمّيّت لغت عربی و تعليم آن باطفال و تأسّی و متابعت لحن الواح مبارک در منشئات امريّه و تقرير و تحرير و نشريّات ياران و پيروان امر حضرت رحمن در آنسامان دستور صريح صادر و همچنين بواسطه زائرين تأکيد گشت مسامحه و اهمال قطعيّا جائز نه و تقليد و ترويج افکار و عقايد حاليه راجع بانفصال اين دو لغت يعنی فارسی و عربی بسيار مضرّ. ياران را محفل ملّی روحانی بايد تذکّر دهد و تشويق و دلالت نمايد." (لوح آقای علی اکبر فروتن)
اين مطلب نيز مناسب است که در اين مقام ذکر شود که جمال قدم جلّ جلاله انتخاب يا اختراع خطّ و لسان عمومی را تعليم فرموده‌اند و در متون الواح مبارکه بکرّات اين تعليم منيع از قلم اعلی نازل از جمله در کتاب مستطاب اقدس ميفرمايند قوله تعالی: "يا اهل المجالس فی البلاد اختاروا لغة من اللّغات ليتکلّم بها من علی الأرض و کذلک من الخطوط......هذا سبب الأتّحاد لو انتم تعلمون و العلّة الکبری للأتّفاق و التّمدّن لو انتم تشعرون." (بند ۱۸۹)
و در کلمات فردوسيّه ميفرمايند قوله تعالی: "از قبل فرموديم تکلّم بدو لسان مقدّر شده و بايد جهد شود تا بيکی منتهی گردد و همچنين خطوط عالم تا عمرهای مردم در تحصيل السن مختلفه ضايع نشود و باطل نگردد و جميع ارض مدينه واحده و قطعه واحده مشاهده شود."
و نيز در لوح ابن الذّئب اين معنی بتفصيل از قلم اعلی نازل شده از جمله ميفرمايند: "بايد آنجناب و ساير وکلای دولت مجلسی بيارايند و در آنمجلس يک لسان از السن مختلفه و همچنين يک خطّ از خطوط موجوده را اختيار نمايند و يا خطّ و لسانی بديع ترتيب دهند. " الخ
و در لوح بشارات و در لوح دنيا و در لوح ق ک جناب استاد آقا جان عليه بهاءاللّه و در بيانات مبارکه حضرت عبدالبهاء جلّ ثنائه از قبيل نطق مبارک در مجلس اسپرانتيست های ادنبرگ اسکاتلند در يوم ٩ جانوری ١٩١٣ و نطق مبارک در مجلس تئاسفيهای پاريس در ليله ١۴ فوريه ١٩١٣ و غيره اين تعليم مشروحا ذکر شده است و مراجعه‌اش سبب حصول روح و ريحان است. باری در کتاب اقدس جمال قدم اجرای اين تعليم مبارک را از جمله علامات بلوغ دنيا مقرّر داشته‌اند قوله تعالی: "انّا جعلنا الأمرين علامتين لبلوغ العالم الأوّل و هو الأسّ الأعظم نزّلناه فی الواح اخری و الثّانی نزّل فی هذا اللّوح البديع." ( بند ۱۸۹)
مقصود از علامت ثانی وحدت خطّ و لسان و مقصود از علامت اوّل که در الواح اخری نازل در توقيع مبارک حضرت ولی امراللّه ارواحنا فداه که باعزاز اين عبد فانی در تاريخ ششم شهر القدرة سنه ٩٠ - ٩ نوامبر ١٩٣٣ نازل شده مذکور قوله الأحلی: "راجع بدو علامت بلوغ عالم که در کتاب مذکور معروض داشته بوديد فرمودند مراد مبارک در لوح سلمان نازل قوله الأحلی: "از جمله علامت بلوغ دنيا آنستکه نفسی تحمّل امر سلطنت ننمايد سلطنت بماند و احدی اقبال نکند که وحده تحمّل نمايد."
الواح مبارکه متعدّده ديگر نيز در تعيين علامت بلوغ که در آيه اقدس مذکور از قلم مبارک حضرت عبدالبهاء جلّ ثنائه نازل شده که از درجش در اين مقام صرف نظر شد.